درس های حاصل از بررسی گودهای بزرگ منطقه 2 شهرداری تهران
مهندس سعید عسکریان کارشناس ژئوتکنیک مهندسین مشاور هندسه پارس که در پروژه بررسی و ارزیابی مخاطرات گودبرداری های بزرگ در منطقه 2 شهرداری تهران فعال بوده اند، گفتند:
مطالعات بررسی و ارزیابی مخاطرات گودبرداری های بزرگ در سطح منطقه 2 شهرداری تهران توسط این مشاور بر روی 31 گود پر خطر منطقه 2 صورت گرفت. در جریان این مطالعات ، تعداد 6 گود به عنوان گودهای بحرانی شناسایی شد و اقدامات لازم جهت حل بحران در آنها صورت گرفت. برخی از درسهای حاصل از بررسی 31 گود در این مطالعات که می تواند جهت افزایش ایمنی و بهبود کیفی پروژه های گودبرداری مدنظر قرارگیرد به شرح زیر می باشد:
1- در پروژه های گودبرداری که سازماندهی مناسب، طراحی، اجرا و نظارت وجود ندارد، معمولاً شرایط بحرانی به وجود میآید.
2- انتخاب مشاور ژئوتکنیک، طراح و مجری پایدارسازی و دستگاه نظارت بر پایدارسازی گود صرفاً بر اساس معیارهای مالی نادرست است و در نهایت موجب افزایش هزینه ها میشود.
3- در گزارش های ژئوتکنیک اغلب پروژه ها 2 نقص اساسی وجود دارد:
الف) آزمایش های برجا به منظور شناسایی دقیق پارامترهای خاک صورت نگرفته است.
ب) مطالعات زمین شناسی محل پروژه جهت شناسایی نوع سازند، عمق خاک دستی، قنات ها و مسیل های موجود درمحل پروژه، عمق آبخوان موضعی و شیب لایه های زمین به صورت کاربردی انجام نمی گیرد.
4- در برخی پروژه ها، به دلیل تغییر نقشه های معماری، عمق گود حین اجرای گودبرداری تغییرکرده اما افزایش عمق با همان الگوی اولیه و بدون بررسی مجدد طرح صورت گرفته که گاه مخاطره آمیز می باشد.
5- زهکشی در پروژه های گودبرداری عموماً به صورت تجربی و بدون انجام محاسبات نشست ناشی از زهکشی صورت می گیرد. انجام محاسبات در تهیه طرح زهکشی خصوصاً در پروژه هایی که ترازآب بالاست ضروری می باشد.
6- در بسیاری از پروژه های گودبرداری، عملیات پایش با نقشه برداری به دلیل مناسب نبودن تعداد و جانمایی نقاط پایش، عدم پلیگونبندی و عدم استفاده از نقاط ثابت و پیلارهای مناسب و همچنین پایین بودن دقت دوربین فاقد کیفیت مناسب می باشد و باید اصلاح گردد.
7- تغییر طرح پایدارسازی حین اجرا بر اساس مشاهدات چشمی، اندازه گیری های میدانی و آزمایش های حین ساخت ضروری است. بنابرین حضور نظارت عالی در پروژههای گودبرداری برای انجام تغییرات لازم است.